Ketojenik Diyet Nedir, Nasıl Uygulanır?

Son yıllarda sağlıklı yaşam ve kilo kontrolü denildiğinde adını sıkça duyduğumuz ketojenik diyet, düşük karbonhidrat ve yüksek yağ içeriğiyle öne çıkıyor. Peki, ketojenik diyet nedir, nasıl uygulanır ve vücudumuz üzerinde nasıl etkiler yaratır? 

 

Bu içeriğimizde ketojenik diyete dair tüm merak edilenleri anlaşılır bir şekilde anlatırken, 7 günlük ketojenik diyet listesi ile de uygulamaya başlayabileceğiniz bir örnek sunuyoruz. Arzum mutfak ürünleriyle de bu süreci çok daha pratik hale getirebilirsiniz!

Ketojenik Diyet Nedir?

Ketojenik diyet, düşük karbonhidrat ve yüksek yağ alımına dayanan özel bir beslenme modelidir. 

Klasik diyetlerin aksine, bu diyet vücudu glikoz yerine yağları enerji kaynağı olarak kullanmaya teşvik eder. Günlük kalori alımının yaklaşık %70-75’i yağlardan, %20-25’i proteinlerden ve %5-10’u karbonhidratlardan sağlanır.

Bu beslenme şekli, vücudu "ketozis" adı verilen metabolik duruma sokar ve bu sayede yağ yakımı hızlanır. Ketojenik diyet listesi hazırlanırken temel amaç, karbonhidrat alımını sınırlayarak vücudu bu metabolik moda sokmaktır.

Ketojenik Diyetin Temel Prensipleri:

• Karbonhidrat Alımını Azaltmak: Günde 20-50 gram karbonhidrat tüketilir.

• Yağ Tüketimini Artırmak: Tereyağı, zeytinyağı, avokado gibi sağlıklı yağlar ön plandadır.

• Protein Oranını Dengede Tutmak: Aşırı protein tüketimi ketozisi engelleyebilir.

Şekerden Uzak Durmak: İşlenmiş şekerler, tatlılar ve unlu mamuller diyetten çıkarılır.

 

 

Ketozis Nedir?

Ketozis, ketojenik diyetin temelini oluşturan metabolik bir durumdur. Normalde vücut, enerjisini karbonhidratlardan yani glikozdan sağlar. Yine de karbonhidrat tüketimi ciddi şekilde azaldığında, karaciğer devreye girer ve yağları parçalayarak keton cisimciklerini üretir. Bu moleküller, beyin dahil olmak üzere vücudun farklı bölümlerinde enerji kaynağı olarak kullanılır.

Ketozis Nasıl Oluşur?

Ketozis süreci şu şekilde işler:

1. Karbonhidratlar kesilir.

2. Glikoz kaynakları tükendiğinde, karaciğer enerji için yağları kullanmaya başlar.

3. Yağlardan ketonlar üretilir.

4. Vücut bu ketonları glikoz yerine enerji kaynağı olarak kullanmaya başlar.

Bu durum çoğu zaman diyete başladıktan 2-4 gün içinde gerçekleşir. 

Ketozise Girmeyi Kolaylaştıran Yöntemler:

• Ara öğünlerde yağlı kuru yemişler tüketebilirsiniz.

• Bol su içerek böbrek fonksiyonlarını desteklemelisiniz.

• Orta yoğunlukta egzersiz yapmalısınız.

• Karbonhidrat alımını minimumda tutmalısınız.

• Aralıklı oruç uygulamalarıyla süreci hızlandırabilirsiniz.
  
  

 

Ketojenik Diyetin Vücuda Etkileri Nelerdir?

Ketojenik diyet sağlıklı yaşamı benimsemek isteyen bireyler için de etkili sonuçlar sunabilir. Vücudu ketozise sokmak ve bu durumu devam ettirmek, birçok fiziksel ve zihinsel avantaj sağlar. Ancak bu sürecin herkes için uygun olmadığını ve dikkatli planlama gerektirdiğini de unutmamak gerekir.

Fiziksel Etkiler:

1. Yağ yakımı artar ve karın bölgesindeki yağlarda belirgin azalma görülebilir.

2. Düşük karbonhidrat alımı insülin seviyelerini dengeleyerek, tip 2 diyabet riskini azaltabilir.

3. Glikoz dalgalanmaları ortadan kalktığı için gün boyu daha istikrarlı bir enerji seviyesi sağlanabilir.

4. Yağ ve protein ağırlıklı beslenme, tokluk hissini uzatıp ani açlık krizlerini azaltabilir.

Zihinsel ve Nörolojik Etkiler:

1. Ketonlar, beyin için daha sabit bir enerji kaynağı sağladığından, zihinsel berraklık artar.

2. Araştırmalar, ketojenik diyetin bazı nörolojik hastalıkların önlenmesinde faydalı olabileceğini gösteriyor.

3. Stabil kan şekeri düzeyi, ruh halinin daha dengeli olmasına katkı sağlar.

İlk Günlerde Görülebilecek Geçici Yan Etkiler:

Bu faydalara rağmen, diyete yeni başlayan bireylerde bazı geçici yan etkiler de görülebilir. Bunlar genellikle birkaç gün ile sınırlıdır:

• Baş ağrısı,

• Kas krampları,

• Yorgunluk,

• Uyku bozukluğu,

• "Keto gribi" olarak bilinen geçici rahatsızlıklar.

Bu yan etkilerin üstesinden gelmek için:

• Bol sıvı tüketebilirsiniz,

• Elektrolit takviyesi alabilirsiniz (sodyum, potasyum, magnezyum),

• Gerektiğinde tıbbi destek almalısınız.

Çalışma: O'Neill, B., & Raggi, P. (2020). The ketogenic diet: Pros and cons. 

Bulgular: Bu çalışmanın bulguları, ketojenik diyetin ciddi şekilde karbonhidrat kısıtlamasına dayandığını ve uygulandığında hızlı kilo kaybı ile tip 2 diyabet hastalarında hemoglobin A1c düzeylerinde anlamlı düşüşler sağladığını göstermektedir. Bununla birlikte, diyetin LDL kolesterolü artırdığı ve uzun vadeli kardiyovasküler etkilerine dair güçlü kanıtların henüz mevcut olmadığı vurgulanmaktadır. 

Kaynak: Atherosclerosis.

 

Ketojenik Diyette Tüketilmesi ve Kaçınılması Gereken Besinler

Ketojenik diyetin başarısı, doğru besin seçimlerinden geçer. Diyetin amacı karbonhidratları minimuma indirirken, sağlıklı yağları ve yeterli proteini ön planda tutmaktır. Bu nedenle hangi gıdaların serbest, hangilerinin yasak olduğunu bilmek oldukça önemlidir.

Tüketilmesi Gereken Besinler

Ketojenik diyette tercih edilen gıdalar genellikle sağlıklı yağlar, kaliteli proteinler ve lifli sebzelerden oluşur:

Besin Grubu	Tüketilebilecek Gıdalar
Sağlıklı Yağlar	Zeytinyağı, Hindistan cevizi yağı, avokado yağı, tereyağı, sade yağ (ghee), avokado
Protein Kaynakları	Yumurtalar, kırmızı et (sığır, kuzu), tavuk, hindi, somon, uskumru, sardalya
Düşük Karbonhidratlı Sebzeler	Ispanak, pazı, lahana, kabak, brokoli, karnabahar, salatalık, yeşil biber, mantar
Kuru Yemiş ve Tohumlar	Badem, ceviz, fındık, chia tohumu, keten tohumu
Süt Ürünleri (yağlı ve şekersiz)	Kaşar, beyaz peynir, lor, yoğurt (şekersiz), krema
Keto Dostu İçecekler	Şekersiz bitki çayları, siyah kahve, limonlu su, kemik suyu

 

Tüketilmemesi Gereken Besinler

Ketojenik diyeti uygularken bazı gıdalardan uzak durulmalıdır. Özellikle gizli şeker ve nişasta içeren besinler, ketozis sürecini bozabilir.

• Ekmek, makarna, pirinç, bulgur

• Patates, havuç, mısır

• Her türlü tatlı, kek, kurabiye

• Reçel, bal, pekmez

• Muz

• Elma

• Üzüm

• İncir

• Cips, kraker

• Hazır soslar (şeker içeren)

• Şekerli içecekler, gazlı içecekler

• Ketçap, mayonez (hazır ve katkılı olanlar)

• Light yoğurtlar

• Şeker katkılı “diyet” bisküviler

• Düşük yağlı sütler

Ketojenik Diyet Nasıl Uygulanır?

Ketojenik diyet, planlama ve disiplin gerektirir. Diyetin başarılı olması için günlük makro besin oranlarının dikkatlice hesaplanması gerekir. İlk haftalarda vücut ketozise geçmeye çalışırken adaptasyon süreci yaşanabilir. Bu yüzden aşamalı geçiş yapmak ve sabırlı olmak önemlidir.

1. Günlük Makro Dağılımını Hesaplayın

Ketojenik diyette ideal makro dağılım şu şekildedir:

• %70-75 yağ

• %20-25 protein

• %5-10 karbonhidrat

2. Alışveriş Listenizi Hazırlayın

Ketojenik diyete başlamadan önce mutfağınızı yeniden organize etmek, işinizi kolaylaştırır. Alışveriş listesine şunları ekleyebilirsiniz:

• Zeytinyağı, avokado yağı

• Taze et ve balık ürünleri

• Yumurtalar

• Az şekerli sebzeler

• Peynir ve yoğurt (şekersiz)

• Kuru yemişler

• Keto unları (badem unu, Hindistan cevizi unu)

3. Öğün Planlaması Yapın

Haftalık yemek planı hazırlayarak diyeti sürdürmek kolaylaşır. Özellikle ilk hafta için örnek bir keto beslenme planı oluşturmak motivasyon açısından da önemlidir.

• Kahvaltı: Lor peynirli omlet, avokado

• Öğle: Tavuklu yeşil salata

• Akşam: Fırında somon ve brokoli

• Ara öğün: Ceviz, badem ya da haşlanmış yumurta

4. Dışarıda Yemek Yerken Dikkatli Olun

Restoran menülerinde bile dikkatli seçimlerle ketojenik diyete uygun yemekler tüketmek mümkündür. Öneriler:

• Salatalarda sos tüketmemelisiniz, zeytinyağı ekleyebilirsiniz.

• Ekmek, makarna gibi karbonhidrat içeren yan ürünleri tüketmemelisiniz.

• Tatlı yerine sade kahve veya bitki çayı tercih etmelisiniz.

5. Su Tüketimini ve Elektrolitleri İhmal Etmeyin

Ketojenik diyet, su atımını artırır. Bu nedenle bol su içmek, vücudun sıvı ve mineral dengesini korumak açısından önemlidir. Günlük en az 2,5-3 litre su tüketilmelidir. Ayrıca bu üç elektrolitin takviyesi gerekebilir:

• Magnezyum

• Potasyum

• Sodyum

6. Egzersiz ile Diyeti Destekleyin

Düzenli egzersiz, ketojenik diyetin etkisini artırır. Orta düzeyde yürüyüş, pilates veya hafif ağırlık antrenmanları tercih edilebilir. Ketozis durumundayken performans düşebilir; bu geçici bir durumdur.

7. Günlük Takip Uygulamaları Kullanın

Makro değerlerinizi ve ketozise geçiş durumunuzu takip etmek için mobil uygulamalar oldukça işlevseldir. Günlük karbonhidrat miktarınızı kolayca kontrol altına alabilirsiniz. Böylece bir düşük karbonhidrat diyeti uyguladığınızdan emin olursunuz.

Bireysel ihtiyaçlar ve sağlık durumları farklılık gösterebilir. Bu nedenle, herhangi bir diyete başlamadan önce bir sağlık profesyoneline danışmanızı öneririz.

 

 

Arzum’dan Ketojenik Diyet İçin Mutfakta İki Güçlü Yardımcı

Ketojenik diyet, nasıl hazırladığınızla da ilgilidir. Yağ oranı yüksek, karbonhidratı düşük besinlerle oluşturulan bu beslenme şekli, mutfakta fonksiyonel, zamandan tasarruf ettiren ve çok amaçlı aletlerle daha sürdürülebilir hale gelir. Bu noktada, Arzum FELIX Blenix El Blender Seti ve Arzum Airtasty Smart Sıcak Hava Fritözü, keto mutfağınızın vazgeçilmez yardımcıları olmaya aday.

Arzum FELIX Blenix El Blender Seti

Keto mutfağına uygun püreler, smoothie’ler, çorbalar ya da soslar hazırlamak istiyorsanız, çok yönlü bir el blender setine ihtiyacınız var. İşte tam burada FELIX Blenix El Blender Seti, sahip olduğu donanım ve yüksek performansıyla öne çıkıyor.

• Avokadolu badem sütlü smoothie,

• Zeytinyağlı karnabahar püresi,

• Chia tohumu ile yapılan tatlılar,

• Ev yapımı zeytinyağlı mayonez,

• Keten tohumlu omlet karışımları.

Kompakt tasarımı ve çok amaçlı kullanımı sayesinde Arzum FELIX Blenix, ketojenik tarifleri hızlıca hazırlamanıza yardımcı olacaktır. Sabah kahvaltılarında çırpılmış yumurta veya öğle yemeğinde püreli garnitürler hazırlarken zamandan büyük tasarruf sağlarsınız.

 

Özellik	Değer
Motor Gücü	900 W
Bıçak Sayısı	2
Doğrayıcı Bıçak Sayısı	2
Doğrayıcı Hazne Kapasitesi	800 ml
Çırpıcı Aparat	Var

 

 

Arzum Airtasty Smart Sıcak Hava Fritözü

Ketojenik diyetin temelinde sağlıklı yağ tüketimi yer alsa da, kızartmalarda kullanılan fazla yağ ketozisi zorlaştırabilir. Burada devreye giren Arzum Airtasty Smart Sıcak Hava Fritözü, hem keto dostu hem de teknolojik donanımıyla fark yaratıyor.

• Yağsız tavuk butları

• Fırınlanmış somon dilimleri

• Kabak spagetti veya cips

• Keten tohumlu keto kraker

• Karnabahar graten

• Peynir dolgulu biber

Arzum Airtasty Smart sayesinde yemeklerinizi az yağla veya hiç yağ kullanmadan, çıtır pişirebilirsiniz. Üstelik klasik fritözlerin aksine, duman ve yağ kokusu olmadan...

Özellik	Değer
Güç	1750 W
Kapasite	7,5 L
Kontrol Paneli	Dokunmatik Dijital Panel
Sıcaklık Ayarı	40°C – 200°C (5°C aralıklarla)
Zaman Ayarı	1 – 60 dakika (1 dakikalık adımlarla)
Fonksiyon Sayısı	8 ön ayarlı program
Wi-Fi Özelliği	Var (Arzum Smart Life Uygulaması)
İç Aydınlatma	Var
Aksesuarlar	Izgara teli, kek kalıbı, cam panelli hazne

Kullanıcı Yorumu: 

S.T: “Arzum'un yapmış olduğu en güzel ürünlerinden biri ile bugün tanıştım. teşekkürler Arzum.”

 

Ketojenik Diyet Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Ketojenik Diyette Neler Yenir?

Ketojenik diyette yüksek yağ, orta protein ve çok düşük karbonhidrat içeren besinler tercih edilir. Avokado, zeytinyağı, yumurta, balık, kırmızı et, yeşil yapraklı sebzeler, kuru yemişler ve şekersiz süt ürünleri en çok tüketilen gıdalar arasında yer alır. 

7 Günlük Ketojenik Diyet Kaç Kilo Verdirir?

7 günlük ketojenik diyet uygulandığında ilk hafta 2-4 kilo arasında kilo kaybı görülebilir. 

21 Günlük Ketojenik Diyet Nedir?

21 günlük ketojenik diyet, üç haftalık süreyle düşük karbonhidratlı, yüksek yağlı ve orta düzey protein içeren bir beslenme programıdır. 

Ketojenik Diyet Göbek Eritir Mi?

Evet, ketojenik diyet göbek bölgesindeki yağların azalmasında etkili olabilir.